دولت های توسعه گرا
دیر زمانی است که نخبگان ایرانی در تلاشند تا راهی برای دستیابی به توسعه پیدا کنند. در 50 سال گذشته، ایرانیان مسیرهای متفاوتی را برای توسعه در پیش گرفتهاند که در عین نتایج محدود و اندک، نتوانسته ایران را در مدار توسعه باثبات و پایدار قرار دهد. در همین دههها، متون زیادی درباره توسعه اقتصادی، و ارتباطش با توسعه سیاسی و دولت، تولید شده است که راهنمای خوبی برای نخبگان کشورهای در حال توسعه بوده است.
یکی از کتابهایی که در سالهای اخیر مورد توجه نخبگان دانشگاهی ایران قرارگرفته است، کتاب «دولتهای توسعهگرا» نوشته «آدریان لفتویچ» است. او با بهرهگیری از تجربه دیگر کشورها، که در دهههای گذشته به توسعه دست یافتهاند، تلاش کرده است تا ویژگیهای یک دولت توسعهگرا را از منظر جامعهشناسی سیاسی بیان کند. علاوه بر این، «لفتویچ» سعی نموده است تا با ذکر نمونههایی از دولتهای ناتوسعهگرا، به توصیف موانعی بپردازد که ممکن است در برابر کشورهای در حال توسعه قرار داشته باشد.
«لفتویچ» در کتاب خود تلاش کرده است تا ضمن تشریح رابطه بین سیاست و توسعه، به این پرسش اساسی پاسخ دهد که برای توسعه اقتصادی یک کشور نقش دولت چیست و چگونه باید باشد. او درصدد است که مشخص کند که آیا برای دستیابی به توسعه باید حکومتی دموکراتیک داشت یا خیر. در این بین، «لفتویچ» سعی میکند تا مشخص کند که آیا برای نیل به توسعه، یک کشور باید دارای یک جامعه مدنی قدرتمند باشد و یا اینکه چنین جامعه مدنی میتواند خود یک مانع جدی در فرآیند توسعه به شمار برود. او در فصل سوم کتاب خود سعی میکند تا تعاریف متعدد از توسعه را ارائه دهد که این یکی از نقاط مثبت کتاب به شمار میرود.
این نویسنده درکتاب خود وجود نخبگان توسعهگرای متعهد را یکی از ویژگیهای اصلی دولتهای توسعهگرا میداند و بر این عقیده است که بدون نخبگان سیاسی توسعهگرا کشورها نمیتوانند در مسیر توسعه گام بردارند. توصیف دقیق و باظرافت او از دولتهای توسعهگرا یکی از نکات ارزنده این کتاب به حساب میآید که میتواند راهنمای عمل خوبی برای سیاستگذاران کشورهای در حال توسعه از جمله ایران باشد.
با توجه به ویژگیهای خاص این کتاب، به نظرم علاوه بر دانشجویان دوره کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، پژوهشگران حوزه توسعه میتوانند از این کتاب بهره لازم را ببرند. دانشجویان و اساتید علوم سیاسی، روابطبینالملل، مطالعات منطقهای، سیاستگذاری و جامعهشناسی از مخاطبین اصلی این کتاب به شمار میروند. مهمتر از آن، کتاب دولتهای توسعهگرا میتواند برای مدیران و سیاستگذاران ایرانی راهگشا باشد و آنها را در امر سیاستگذاری در زمینه توسعه یاری دهد. در واقع توجه به جنبههای نظری و عملی فرآیند توسعه در کتاب دولتهای توسعهگرا، ویژگی خاصی به این کتاب بخشیده است که آن را برای عموم خوانندگان مفید میسازد.
همچنین کتاب از ترجمه روان و سادهای برخوردار است که آن را برای خواننده جذاب کرده و سبب خستگی و کسالت مخاطب کتاب نمیشود. از لحاظ شکلی نیز، کتاب دارای یک چاپ خوب و صفحهآرایی مناسب و چشمنواز است. امیدوارم مطالعه این کتاب بتواند تصویری مناسب از روند توسعه در برابر دیدگان جامعه دانشگاهی و دولتمردان ایرانی قرار بدهد.
ما بیشتر اینجا در این مورد مطلبی را منتشر کرده ایم.