تفکرات تکوینی در دوران باستان

از ارسطو فیلسوف یونانی (384-322 قبل از میلاد) به عنوان ”اولین دانشمند واقعی در تاریخ“ یاد می‌کنند (دایره المعارف بریتانیکا، راهنمای بریتانیکا از 100 دانشمند تأثیرگذار).

دو ایده‌ی غالب از تفکرات تکوینی در دوران باستان

وی دو ایده‌ی متضاد در مورد تکوین جنین دارد. در مدل پیش‌شکلی، جنین، یک فردِ مینیاتوری (هومونکولوس یا آدمک) است که در تخمکِ مادر یا اسپرمِ پدر وجود دارد.

این آدمکِ از پیش‌ساخته‌شده به سادگی در رحم شروع به رشد می‌کند و در طول رشد بزرگتر و بزرگتر می‌شود. برخی از پیش‌فرماسیونیست‌ها بر این باور بودند که تمام جنین‌هایی که تا به حال به وجود آمده‌اند، در زمان خلقت توسط خدا شکل گرفته‌اند.

نظریه‌ی دیگر؛ اپی‌ژنز، نظریه‌ی مورد علاقه‌ی ارسطو بود. اپی‌ژنز فرض می‌کند که جنین در اوایل زندگی، به‌شکل توده‌ای تمایز نیافته است و ویژگی‌های جدید و مورفولوژیکیِ قابل تمایز در مراحل بعدیِ تکوین در آن ظاهر می‌شوند.

این نظریه‌ به دانش امروزی ما بسیار نزدیک است، به جز اینکه ارسطو معتقد بود که تخمک مادر ماده‌ای بی‌ساختار را تأمین می‌کند، که سپس ”دستورات شکل‌سازی“ توسط مایع منی از والد مذکر ارائه می‌شود.

در این زمینه: رویکرد مولکولی

برگرفته از کتاب: تکامل زیست شناسی مولکولی