تیر
کتاب جهان تجسمی جان کیج
از جان کیج (1992-1912 م.) به عنوان شخصیتی منحصر به فرد و مبتکری بی‌نهایت خلاق یاد شده، که اگرچه عمده شهرت خود را به واسطه حضور در عرصه موسیقی و آهنگ‌سازی کسب کرده، امّا از فعالان حوزه شعر، نظریه‌پردازی، فلسفه و همین‌طور نقاشی نیز به شمار می‌آید، که به واسطه بهره‌برداری از شانس، عدمِ تعیُّن، کمینه‌گرایی، بداهه، تئاتر و تجربه‌گرایی، علاوه بر فرارَوی از سنّت‌های گذشته و مرزهای متعارف آن و بهره‌گیری از طیف گسترده‌ای از نوآوری‌ها و ابتکارات، در شکل‌گیری جریان پَسامُدرن و جهان هنرهای پس از آن، نظیر موسیقی، رقص، نقاشی، گرافیک، هنر ویدئو، چیدمان و … ایفاگر نقش به‌سزایی بوده است، به طوری که نفوذ وی در سرتاسر جهان، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم تاکنون، نه تنها قابل توجه بوده، بلکه اغلب توسط مخالفانش نیز اذعان شده است.
ریچارد کستلانتز در مقاله خود، نمی‌خواهم چیزی درباره جان کیج بگویم، به انحاء مختلف از زبان افراد بسیاری چون مورتون فلدمن، باکمینستر فولر، دیک هیگینز و … این نفوذ را به تصویر می‌کشد. چنان‌چه از نگاه باربارا رُز در کتاب نقاشی آمریکایی: قرن بیستم می نویسد:
«اگر بخواهید تاریخ اخیر هنر آمریکا را به طور موجز ترسیم کنید، بایستی در آن سه نقاش، یک منتقد و یک آهنگ‌ساز-زیبایی‌شناس را در نظر بگیرید. البته نقاشان، جکسون پولاک، پیت موندریان، و هنری ماتیس؛ منتقد کلمنت گرینبرگ … و آهنگ‌ساز-زیبایی‌شناس، جان کیج، پیشوای پاپ و میکس مدیا، و ترکیب کننده داد و ذن، سازگار با جنبه‌های قطعی مفهوم نقاشیِ کُنشی دادامحور هارولد روزنبرگ، می‌باشد. به برکت کیج، عرصه هنر مجوز ادغام با عرصه زندگی را یافت، چنان‌چه حرکات حقیقی در هپنینگ‌ها و تئاتر کُنشی، جایگزین حرکات استعاری نقاشی کُنشی شد. گرینبرگ و کیج، اگرچه نقاش نبودند، امّا بی‌تردید، نه به‌خاطر قدرت و اصالت ایده‌هایشان، بلکه به‌خاطر وضوح و اصراری که از آن طریق بیان می‌کنند، بر نقاشی تأثیر گذاشتند، که دلیلش مستعد بودن زمان به پذیرش سلیقه کلاسیک گرینبرگ، و همچنین آمادگی برای آنتی‌کلاسیسیسم و اولویت خودبیانگری آنارشیستی و تجربه پرتلاطم کیج بر روی هر مجموعه از هنجارهای سزاوارسنجی زیبایی‌شناختی، بود. در سال 1961، هم مقاله‌های گردآوری شده گرینبرگ، هنر و فرهنگ، و هم سخنرانی‌های کیج، سکوت، منتشر شده بودند. آن‌ها به کتاب مقدس دهه شصت بدل شدند. اثر هیچ هنرمند یا منتقدی در این دوره بی‌تأثیر از یکی یا دیگری یا هر دو یافت نخواهد شد.»
ما بیشتر اینجا در این مورد مطلبی را منتشر کرده ایم
از کتاب جهان تجسمی جان کیج
نوشته زهرا آخوندی
موسیقی
