حکمرانی خوب
معنای دوم حکمرانی خوب که محدودتر و به طور واضحتر سیاسیتر است، چنین رژیم اقتصادی مبتنی بر بازار آزاد که طرح کلی آن در بالا بیان گردید را فرض میگیرد. امّا همچنین دولت را مدنظر دارد که از مشروعیت و اقتدار برخوردار است، از یک قیومیت مبتنی بر مشارکت (اگرچه همیشه دمکراتیک نامیده نمیشود) ناشی میشود، و بر مبنای برداشت سنتی لیبرال از یک جدایی روشن میان قدرتهای قانونگذاری، اجرایی و قضایی ایجاد شده است.
این برداشت از حکمرانی خوب، خواه حکومت مزبور ریاست جمهوری یا پارلمانی باشد، یک سیاست پلورالیستی را همراه با یک مجلس نمایندگان شکل گرفته از خلال انتخابات آزاد و ادواری، با توانی حداقل برای نفوذ و اعمال کنترل بر قدرت اجرایی مفروض میگیرد. درواقع این برداشت از حکمرانی خوب به موضع بیشتر دولتهای غربی و بلکه سازمانهای مشترک قدرتهای مهم صنعتی بدل شده است، سازمانهایی نظیر اتحادیه اروپایی یا OECD، که کمیته کمکرسانیاش برای توسعه (DAC)، بر اهمیت دمکراسی و «توسعه مبتنی بر مشارکت» به عنوان مؤلفههای عمده حکمرانی خوب تأکید میکند.
موضوع مزبور همچنین مورد تایید UNDP بوده است. برنامه توسعه سازمان ملل در راستای توجهش به ترویج «توسعه پایدار» بر مزایای «مشارکت عمومی، پاسخگویی و شفافیت» برای «اشکال حکومت دمکراتیک کارآمد» تاکید کرده است (UNDO, 1997 :9). UNDP در جهت تهیه فهرستی مشتمل بر بسیاری از ویژگیهای «حکمرانی خوب» (که از ترویج برابری آغاز و تا تساهل، بسیج منابع برای اهداف اجتماعی، کارایی کاربرد منابع، ترویج برابری جنسی، تنظیمگیری به جای اعمال کنترل ادامه مییابد)، تاکید کرد که:
«نظامهای حکومتی خوب، مشارکتیاند، به این معنا که همه اعضاء نهادهای حکومتی در تصمیمگیری یک رأی دارند. این بنیان مشروعیت در نظامهای دمکراتیک است»
بیشتر کشورهای غربی این نکته را روشن ساختهاند که نه تنها جانبدار ترویج دمکراسیاند بلکه پیشرفت در حرکت به سوی دمکراتیزاسیون شرطی برای اعطاء کمک از سوی آنها است. وزراء مختلف امور خارجی و وزراء توسعه خارج از کشور بریتانیا در خلال دههی 1990، در این اصل با هم اشتراک نظر داشتند امّا صریحترین بیان در این مورد را هارد ابراز کرد:
«چقدر امر اخلاقی به روشنی درک میشود. در شرایط عمل، اخلاق بدان معناست که ما باید آشکارا بیان داریم که به حکومتهای دمکراتیک و هرگونه اصلاحات سیاسی که منجر به پاسخگویی بیشتر حکومت و دمکراتیکتر شدن آن میشود، پاداش خواهیم داد. نتیجه منطقی این امر آن است که ما باید به خصوص حکومتهای بدو سرکوبگر و تجاوزگر به حقوق بشر را مجازات کنیم. این اصول باید مبنای عمل قرار گیرد تا برنامههای اعطای کمکها به روشی برای تقویت پایههای دمکراسی مبدل شود»
ما بیشتر اینجا در این مورد مطلبی را مننتشر کرده ایم
برگرفته از کتاب دولت های توسعه گرا