تاریخ فلسفه در غرب

انسان در حین ورود به یک عمارتِ مقدس و با ابهت به فکر فرو می رود. «عمارت فلسفه» نیز که در طول دو هزار و پانصد سال به بزرگی و عظمت شگرفی دست یافته، از این قاعده مستثنی نیست. بسیاری از ورود به چنین عمارتی واهمه دارند. راه‌های دسترسی به این عمارت نامشخص هستند و آشنا شدن با همه بخش‌های آن بسیار دشوار به نظر می‌رسد.

یک اثر بزرگ فلسفی را می‌توان به اتاقی در این عمارت تشبیه نمود. برخی از اندیشمندان ساکن در این عمارت که به نوعی نگهبانان آن نیز محسوب می‌شوند، اغلب بیش از ده‌ها سال تنها با یکی از اتاق‌های این عمارت سر و کار داشته‌اند، آنها ادعا می‌کنند که تنها خود کلید درگاه عمارت را در اختیار دارند و مُصر هستند که صرفاً در صورتی می‌توان با یک اثر برجسته فلسفی به طور کامل آشنا شد که آن اثر، برای مدتی طولانی و به صورت مکرر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته باشد. آنها هر ادعایی مبنی بر اینکه یک اثر فلسفی می‌تواند به طور تقریبی فهمیده و به اختصار شرح داده شود، را رد می‌کنند.

با این وجود انجام بازدیدی از این عمارت، انداختن نگاهی به همه مکان‌ها و اتاق‌های بسیار جذاب آن و داشتن تصوری از موقعیت، معماری و تجهیزات این عمارت مجاز است. هر بازدید کننده‌ای پس از ورود به این عمارت می‌بایست خود تصمیم بگیرد که مایل است برای سپری کردن اوقات خود به کدام اتاق بازگردد.

این کتاب می‌خواهد خواننده را در چنین بازدیدی با خود همراه نماید، بازدیدی که نیازی به ابزار، آموزش، عنوان و گواهی خاصی ندارد. هدف این کتاب نه تحلیل‌های پر محتوا، بلکه نخستین آشنایی با فلسفه در فضایی راحت و بی‌تکلف است. کتاب‌های خشک و غیر قابل فهم فلسفی می‌توانند از این طریق از جنبه‌ای جذاب خود را نمایان کنند؛ این کتاب‌ها از داستانی مختص به خود برخوردار هستند و خود را با مسائلی درگیر می‌کنند که فارغ از گرد و غبار آکادمیک، در پرتویی جدید و جذاب ظاهر می‌شوند.

هر اثر بزرگ فلسفی، ما را به درون فلسفه سوق می‌دهد و راه رسیدن به مهم ترین مسائل و پرسش‌های فلسفی را برای ما هموار می‌کند. آثاری که از نظر زمانی به ما نزدیک‌تر هستند، از هیچ ادعایی در این زمینه برخوردار نیستند که نسبت به آثار کلاسیک فلسفه یونان باستان که فلسفه غرب از آنها نشأت گرفته است. به کانون فلسفه نزدیک‌تر هستند.

«عمارت فلسفه» با هیبت و با عظمت به نظر می‌رسد و بسیاری تا کنون به خود اجازه ورود به آن را نداده‌اند. با این وجود مشخص خواهد شد که این عمارت برای هر بازدید کننده‌ای که با خود کنجکاوی، علاقه و اندکی زمان بیاورد، بسیار جذاب و مسحور کننده خواهد بود.

بازدید کننده بعد از طی چندین قدم به داخل عمارت متوجه خواهد شد که اتاق‌های آن نه تنها برای گروه کوچکی از برگزیدگان، بلکه برای همه کسانی که آماده پذیرفتن ایده‌های جدید هستند، مهیا شده‌اند. ایده‌هایی که شاید در نگاه اول نامتعارف به نظر می‌رسند، اما با نگاهی دقیق‌تر بسیار جذاب خواهند شد و برخی از آنها حتی از فاصله زیادی با اندیشه‌های ما برخوردار نیستند.

این بازدید تنها شامل انتخابی بسیار کوچک از آثار فلسفی خواهد شد و هیچ ادعایی در زمینه خاص بودن و یا کامل بودن این انتخاب وجود ندارد. هر انتخابی از این نوع قابل اعتراض و بحث است. در این مجموعه، آثاری برگزیده نشده­اند که همواره در کانون توجه سمینارهای دانشگاهی قرار داشته‌اند، بلکه بیشتر کتاب‌هایی مورد بررسی قرار گرفته­اند که بسیار فراتر از فلسفه تأثیر گذار بوده و خوانندگان زیادی را جذب خود کرده‌اند.

آثار معرفی شده شالوده و به نوعی فونداسیون این عمارت به شمار می‌روند و بدون آنها کل سازه‌ای که در طول هزاران سال پدید آمده، فرو خواهد ریخت. امید است به این طریق بتوان علاقه خوانندگان بیشتری را برای این کتاب‌های با ارزش برانگیخت.

ما قبلا اینجا در این مورد مطلبی را منتشر کرده ایم

برگرفته از کتاب عمارت فلسفه