یک رنسانس ایدئولوژیک

شی‌جین‎پینگ چه‌می خواهد؟ او حین بازدید از موزه ملی پکن در 29 نوامبر 2012، چند روز پس از این‌که در هجدهمین کنفرانس حزب مورد تحسین قرار گرفت، اعلام کرد که رویای «تجدید حیات بزرگ ملت چین» را در سر دارد. ورود شی به نمایشگاه به همراه شش نفر دیگر که همگی اعضاء جدید کمیته دائمی دفتر سیاسی حزب بودند، وجهه دیگری به نمایشگاه «جاده نوسازی» بخشید.

رنسانس چین

این نمایشگاه درباره جنگ تریاک در تاریخ چین از سال 1839 تا 1842 بود که منجر به تهاجم خارجی و جنگ داخلی شد و رنج‌های غیرقابل تصوری را به مردم تحمیل کرد، تاریخی که چینی‌ها بعد از تأسیس حزب کمونیست در سال 1921 و متعاقباً جمهوری خلق چین در سال 1949 تا به امروز از آن تحت عنوان «قرن تحقیر» یاد می‌کنند. این موزه در کنار میدان تیان‌آن‌من در قلب سیاسی چین، در فاصله چند قدمی کاخ امپراتوری قدیمی و مقبره‌ای که جسد مومیایی‌شده مائو تسه‌دونگ در آن قرار دارد، واقع شده است. موزه ملی پکن مهمترین مکان رسمی  برای رونمایی از رویای شی بود. «رویای چینی»  قرار بود به شعار او تبدیل شود.

شی یک رهبر جدید بود که بسیاری از ناظران مسائل چین تصور می‌کردند اصلاح‌طلبی است که کنترل دولت حزبی بر اقتصاد را به نفع بخش خصوصی کاهش می‌دهد. فکر می‌کردند او حتی ممکن است اجازه دهد که گشایش خاصی در سیاست رخ دهد. نیکلاس‌کریستوف، روزنامه‌نگار نیویورک‌تایمز، پیشگویی کرد که «جسد مائو از تیان‌آن‌من بیرون کشیده خواهد شد… و لیو شیائوبو برنده جایزه صلح نوبل از زندان آزاد خواهد شد.» کریستوف تنها کسی نبود که اشتباه می‌کرد. تعدادی از سیاستمداران، روزنامه‌نگاران و تحلیل‌گران، چه در داخل و چه در خارج از چین، انتظارات زیادی از شی داشتند، کسی‌که بدترین جنبه‌های حکومت استبدادی را در طول انقلاب فرهنگی تجربه کرده و دختر خود را به هاروارد فرستاده بود.

همه این پیش‌بینی‌ها نقش بر آببر شد. پنج سال پس از به قدرت رسیدن شی، لیو اولین برنده جایزه نوبل از زمان حکومت نازی‌ها بود که در اسارت جان باخت و 10 سال پس از حکومت شی، جسد مومیایی شده مائو هنوز در مقبره آرمیده است (البته برخی شایعات در پکن حاکی از این است که این یک کپی مومیایی از مائوست). هنوز هیچ گشایشی در اقتصاد یا سیاست صورت نگرفته است. به عبارت دیگر، شی رویای کاملاً متفاوتی از آن‌چه ناظران غربی امید داشتند برای چین رخ بدهد، در سر داشت.

«اندیشه‌های شی» وارد اساس‌نامه حزب کمونیست شد. برای آن دسته از ما که دغدغه تحولات سیاسی چین را داریم، کتاب شی ‌جین‌پینگ: دولت چین بینش ارزشمندی در مورد افکار او ارائه می‌دهد. این مجموعه چهار جلدی غنی و معتبر شامل سخنرانی‌ها، مصاحبه‌ها و عکس‌ها به همراه زندگی‌نامه اوست که لشکری از بوروکرات‌ها هر جلدش را که بیش از 500 صفحه دارد، ویرایش کرده‌اند. کتاب شی گرچه جانشین کتاب قرمز کوچک مائوست اما مائو در چینِ دوره شی همچنان پرخواننده‌ترین است.

در این زمینه: رهبری و سیاست در چین

برگرفته از کتاب چین شی جین پینگ