مروری بر کتاب بیایید از پوتین بگوییم

این کتاب، نوشته‌ای مختصر و موجز اما در عین حال حاوی نکاتی برجسته و ویژه درباره پوتین است. نویسنده به دنبال اسطوره‌زدایی از پوتین و هرآن چیزی درباره اوست که بیشتر شمایل افسانه و بزرگنمایی پیدا کرده است.

این کتاب از آن‌جا که کوتاه است و به زبانی ساده و روایی نوشته شده  برای خواننده علاقه‌مند به چهره‌های عرصه سیاست جهانی به ویژه آن‌ها که به نظر مرموز، جنجالی و پرحاشیه ترند، جالب و جذاب است.

نویسنده در ابتدای فصل نخست کتاب با مقایسه مثال شطرنج‌باز و تکواندوکار می‌خواهد دو مسـئله را به خواننده یادآور شود.

این‌که در کرملین یا مسکو هیچ عقل منفصلی با هوش خارق‌العاده و توانایی برنامه‌ریزی و هدایت جادویی بر تخت ننشسته و بسیاری از تصمیمات پوتین حاصل فرصت‌شناسی و سرعت عمل اوست تا برنامه‌ریزی خردمندانه و مبتنی بر تحلیل‌های پیچیده.

نکته دوم و مهمتری که مانند نخ تسبیح همه فصول کتاب را به هم متصل کرده، شرح و بسط شبکه پوتین است. اتکاء پوتین به شبکه‌ای از مجریان و عواملی که منافعشان به بقا و ماندگاری او گره خورده و پوتین هم برای اجرا و پیشبرد سیاست‌هایش به آن‌ها و ابسته است. سیاست‌هایی که لزوما شاید مستقیم از سوی پوتین دیکته نشود اما شبکه، به فراخور یاد گرفته که چه طور برای خشنود کردن یا راضی ساختن رئیس، دست به خلاقیت بزند یا حتی ذهن‌خوانی کند.

پوتین بدون این شبکه که منافعش آن‌ها را گرد او آورده قادر به طراحی و اجرای سیاست‌هایش در داخل و خارج نیست. مسـئله دیگری که نویسنده به آن اشاره دارد، عمل‌گرایی پوتین است. این‌که در بزنگاه از قضا دست به آزمون و تصمیمات سخت نمی‌زند. برای مدتی غایب می‌شود، زمان می‌خرد و گاهی برای این‌که عقوبتی گریبانش را نگیرد اصلا هیچ تصمیمی نمی‌گیرد.

فصل دوازدهم کتاب که تحت عنوان پیوست اضافه شده، خلاصه فصل 29 کتابی به نام «جنگ‌های پوتین» از همین نویسنده است که آبان پاییز 2022 به زبان انگلیسی منتشر شده است.

با توجه به این‌که کتاب فعلی پیش از آغاز جنگ اخیر اوکراین منتشر شده بود و اصولا نه نویسنده ( به اعتراف خودش) و نه حتی دیگر تحلیل‌گران و سیاست‌مداران غربی‌ چنین حمله‌ تمام‌عیاری را در محاسبات خود پیش‌بینی نمی‌کردند، اضافه کردن فصلی در این رابطه لازم به نظر می‌رسد. در فصل 12 به نقل از گالئوتی آمده است:« باید اعتراف کنم که تا اوایل فوریه 2022 شانس جنگ را بیش از 30 تا 40 درصد نمی‌دانستم.

مشکل این بود، چیزی که برای دیگران در حکم عقل سلیم بود، آشکارا برای پوتین این‌چنین نبود. او سال‌هاست که در یک حباب اطلاعاتی زندگی می‌کند که روز‌به‌روز کوچک‌تر می‌شود.

او روزبه‌روز بیشتر به آن‎چه نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت و روسای اطلاعاتش به او می‌گوید، تکیه می‌کند. آن‌ها {نزدیکانش} به نوبه خود آموخته‌اند که برای جلب لطف رئیس‌جمهور، باید آن‎چه را که می‌خواهد بشنود به او بگویند نه آن‎چه را که باید بشنود.»