سبک لباس سومریان

نوع لباس سومریان

این تمدن حتی در هزاره‌ی سوم هم تمدنی کهن محسوب می‌شد، اما لباس‌هایشان، در مقایسه با پیشرفتی که در هنر، مثلاً در فلزکاری، به‌دست آورده بودند، هنوز ابتدایی بود.

لباس‌ از یک دامن پوست گوسفند با شکافی در جلو یا شاید دامن مردانه‌ای از نوع لنگی تشکیل می‌شد که معمولاً کمربندی تو‌دوزی‌شده آن را در جا نگه می‌داشت.

در برخی موارد، پارچه‌ی لباس آنقدر بلند بود که می‌شد آن را از زیر کمربند بالا برد و تکه‌ی کوچکی از آن را از شانه‌ی چپ به پشت انداخت. نمونه‌هایی از دامن‌های مردانه‌ی بدون پشم وجود دارد، اما به‌طور معمول، کل پشم گوسفند روی پوست باقی می‌ماند.

این پدیده به‌شکل سبکی بسیار متعارف و ابتدایی نمایش داده شده است، اما این حقیقت که همه‌ی هنرمندان سومری پشم واقعی گوسفند را روی پوست حیوان به‌تصویر کشیده‌اند جای شکی باقی نمی‌گذارد که سومریان، در ابتدای هزاره‌ی سوم پیش از میلاد، لباس‌هایی از پوست گوسفند می‌پوشید‌ه‌اند، هرچند  این امکان وجود دارد که پشم‌ها شانه و مرتب می‌شدند تا حسی از پلیسه داشته باشند.

سایر جزئیات این لباس‌ها در طراحی‌هایی که در ادامه می‌آید بهتر تشریح شده‌اند. به‌اصطلاح «پرچم اور» (حدود ۳۵۰۰ پیش از میلاد)، که در «گورستان اور» کشف شده است، به‌روشنی لباس نظامی و غیرنظامی سومریان را در این عصر دوردست نشان می‌دهد. «پرچم» دارای زمینه‌ای از ماده‌ی تیره‌ی قیرمانندی است که پیکری انسانی با رنگ سفید، عمدتاً سفید صدفی، روی آن کار شده و اینجا و آنجا هم جزئیات بیشتری روی آنها حک شده است.

این پرچم بخشی از مجموعه‌ای در موزه‌ی بریتانیاست که شکل‌های ۱۰۷ تا ۱۱۰ از آن گرفته شده‌اند. شکل ۱۰۷ مردی را نشان می‌دهد که ماهی‌ای به‌دست دارد. این مرد دامنی با کمربند تودوزی‌شده به تن دارد که چرم پایین آن به شکل نوعی حاشیه‌ی دالبری بریده شده است.

سر مرد تراشیده و پاهایش برهنه‌اند. کمربند تودوزی‌شده‌ای که در لباس‌های سومریان به‌وفور دیده می‌شود از نظر ظاهر بسیار به آنچه در لباس کرت باستان می‌بینیم شباهت دارد. شکل ۱۰۸،که مربوط به لباس مردی نیزه‌دار است، نمونه‌ای از لباس نظامی را به‌تصویر می‌کشد. دامن مردانه در این تصویر شبیه به لباس شکل ۱۰۷ اما کوتاه‌تر است. همچنین، سرباز روی دامن خرقه‌ای به‌تن کرده که ممکن است از جنس چرم باشد-شاید پوست خالدار حیوانی باشد.

اما از سوی دیگر، ممکن است پارچه‌ای نمدی باشد که دیسک‌های کوچک فلز روی آن نصب شده است. کلاهخود احتمالاً چرمی است، اگرچه سومریان حتی در این دوران هم با کلاهخود فلزی آشنا بودند. شکل ۱۰۹ چنگ‌نوازی را در لباسی نشان می‌دهد که عملاً شبیه لباس شکل ۱۰۷ است.

چنگ دوازده‌سیمی‌ای که مرد به‌دست دارد، اگرچه مطابق با پرچم اور به‌شیوه‌ای ابتدایی به‌تصویر کشیده شده است، شباهت بسیاری به چنگ واقعی کشف‌شده در گورستان اور دارد. بند حمایلی که بر تن چنگ‌نواز دیده می‌شود احتمالاً بند پشتیبان ساز است.

شکل ۱۱۰ پشت سر چنگ‌نواز ایستاده و زن آوازه‌خوانی با لباس مشابه است. موی زن، که جزئیاتی از آن نشان داده نشده، ممکن است به روشی که در شکل ۱۲۳ (در ادامه‌ی فصل) می‌بینیم تزیین شده باشد.

پانوشت:

برای دیدن شکل های داخل متن باید به کتاب مراجعه شود.

برگرفته از کتاب تاریخ لباس در مصر بین النهرین و ایران باستان

ما قبلا اینجا در این مورد مطلبی را منتشر کرده ایم