مهارتهای زبانی، چهار رکن اساسی دارد:
– گوش دادن
– سخن گفتن
– خواندن
– نوشتن
ارکان سمعی یعنی «گوش دادن و سخن گفتن»، نخستین مهارتهای زبانی بهشمار میآیند. «خواندن و نوشتن» ارکان بصری یا ثانویه زبانی محسوب میشوند. زبانآموزی، در واقع از همان بدو تولد آغاز میگردد و به مرور زمان شکل پیچیدهتری به خود میگیرد. اما گاه یکی از این ارکان، بنا به دلایلی، متوقف یا با کندی رشد میکند.
- هر یک از این ارکان چهارگانه دارای ویژگیهای خاص خود هستند. شناخت این ویژگیها جادههای پُرپیچ و خمِ تعلیم و تربیت را هموار میسازد.
زبان
گوش دادن از مراحلی چون شنیدن، برگزیدن؛ دقت و توجه کردن و استماع تشکیل شده است. فرد شنوا، قادر است که از لحاظ جسمی محرّکهای صوتی موجود در محیط خود را دریافت کند. درک این شنیدهها در انتقال به مرکز عصبی صورت میپذیرد. فرد، ابتدا باید از بین چند محرک، یکی را برگزیند، سپس محرک برگزیده را تجزیه و تحلیل نماید، بپذیرد یا رد کند. گوش دادن، از عوامل درونی و بیرونی بسیاری تأثیرپذیر است. سلامت فکری و جسمی شنونده، آگاهی فرد شنونده، توجه، تجارب پیشین، و تمایلات و گرایشهای فرد شنونده، از عوامل درونی است . از جمله عوامل بیرونی میتوان از لحن صدای گوینده، محتوای موضوع گفتگو، سرعت و کیفیت انتقال، سروصدای محیط نام برد. گوش دادن دارای سطوح مختلفی است، از آن جمله:
– ادراک شنودی صوتهای غیرکلامی
– ادراک شنودی و صوتهای منفرد کلامی (توانایی دریافت و بازشناسی اصوات و لحن زبان یک عامل مهم در آمادگی خواندن است.)
– فهمیدن واژهها
– فهمیدن جملات و عبارات
– حافظهی شنودی (توانایی انبار کردن شنیدههای خود و استفاده از آنها هنگام نیاز)
– فهم و دریافت شنودی
– گوش دادن نقادانه یا انتقادی (توانایی نقد و ارزیابی شنیدههای خود)
در این زمینه: کتاب فیل از مورچه کوچک تر است
برگرفته از کتاب: فیل از مورچه کوچک تر است