سرسوتی مونث الهی

سرسوتی در یجور ودا که به لحاظ زمانی متاخر از ریگ ودا است، ایزدبانوی آب معرفی می‌شود چرا که با رودخانه‌ی سرسوتی پیوند دارد. از آنجایی که او ایزدبانوی آب است، برخی ویژگی‌های مربوط به آب را نیز به او نسبت داده‌اند.

سرسوتی همچون آب، باارزش، قدرتمند و درمانگر است. او همچون مادری است که فرزندان خود را تغذیه کرده و از آنها نگهداری می‌کند. اما مهمتر از همه، گفته می‌شود که او بر همه‌ی اندیشه‌ها حاکم است و حکیمان از او الهام می‌گیرند.

به این دلیل او را ایزدبانوی یادگیری دانسته‌اند، یعنی شخصیتی الهی که با نیروی مقدس خود امکان فهم امور را فراهم می‌کند. با توجه به سروده‌های متون مقدس، به نظر می‌رسد که سرسوتی به مرور از ایزدبانویی که صرفا با آب پیوند دارد، به ایزبانوی خرد و سخن­ورزی تبدیل می‌شود. شاید بتوان گفت در این فرآیند، یکسان انگاشتن سرسوتی با واک بی تاثیر نبوده باشد.

پژوهشگران به پاسخ قطعی در این خصوص نرسیده‌اند که چگونه به مرور واک با سرسوتی پیوند می‌خورد و معمولا از بیان این موضوع خودداری می‌کنند. با این حال، برخی بر این باور هستند که صدای رودخانه، به نوعی بیانگر قدرت الهی سخنوری در سرسوتی است که واک را در ذهن مخاطب تداعی می‌کند.

اما این دلیل آنچنان قوت ندارد، در حالی که می‌توان در مهابهاراتا این جمله را درباره‌ی سرسوتی یافت: «اینک ایزدبانو سرسوتی، مادر وداها، در من مستقر شد.» در این جمله، سرسوتی مادر وداها یا کلام مقدس دانسته شده و از این رو قابل تطبیق با با واک است. همچنین، قدرت آفرینندگی واک، همچون نیروی حیات­بخش سرسوتی است که از ارتباط او با آب ناشی می‌شود.

یکی از نکات جالبی درمورد واک و سرسوتی در یک مطالعه‌ی تطبیقی با حخما و سوفیا می‌توان دریافت، آن است که واک همچون حخما، بیش از آنکه ایزد بانو باشد، یک مفهوم انتزاعی بوده است و به مرور تبدیل به یک شخصیت الهی می‌شود.

مسئله‌ی جالب توجه بعدی، آفرینشگری واک است که همچون حخما، از طریق او که کلام مقدس است، نوعی فرآیند آفرینشی اتفاق می‌افتد. همین موضوع درباره‌ی سرسوتی قابل تطبیق با سوفیا است زیرا هر دو به نوعی حیات بخش موجودات هستند.

با این حال، در مقام مقایسه نباید از این نکته غفلت ورزید که با توجه به نگرش گنوسی، خلق جهان توسط سوفیا امری منفی بوده و موجب هبوط او شده است، در حالی که سرسوتی با حیات بخشیدن به موجودات، ایزدبانویی ارزشمند تلقی می‌شود.

ما بیشتر اینجا در این مورد مطلبی را منتشر کرده ایم

برگرفته از کتاب اسطوره سوفیا

مشاهده

ناموجود

فمینیسم

کتاب اسطوره سوفیا

53200تومان 48000تومان