دختر در جامعه ساموآ جامعه هر دو گروه دختران و پسران را از لحظه تولد - نشر پیله

دختر در جامعه ساموآ

کتاب بلوغ در ساموآ
Rate this post

نقش دختر در جامعه ساموآ

جامعه هر دو گروه دختران و پسران را از لحظه تولد تا سن پانزده شانزده سالگی نادیده می‌گیرد. بچه‌های این سنی به جز به‌کارگیری‌شان در دسته‌های رقص دسته‌جمعی، هیچ‌گونه جایگاه اجتماعی ندارند.

اما در سال‌های اطراف دوره‌ی بلوغ، محدوده‌ی سنی از یک دهکده به دهکده‌ی دیگر متفاوت است؛ یعنی ممکن است در جایی پسرهای شانزده ساله در رده‌ی پسربچه دسته‌بندی شوند و در جای دیگر، نظیرtaule ale as ، افراد جوان اعم از دختر و پسر با تقریب سخت‌گیرانه‌ای در گروه بزرگسالان دسته‌بندی شوند، برای گروه (سازمان)شان نامی انتخاب شود و با قوانین و مقررات متقن و مستحکم در زندگی اجتماعی‌شان قرار گیرند.

آئوماگا، سازمان مردان جوان، آئوآلوما، سازمان دختران جوان – همسران مردان بی‌عنوان و بیوه‌ها، فونو، سازمان همسران مردان صاحب منسب و مجمع ماتای‌ها متشکل از رؤسا و سخنگویان همگی زیربنای ساختار سیاست مرکزی دهکده را تشکیل می‌دهند.

فونو همواره در یک مکان دایره‌ای‌شکل که در آن صاحب هر عنوان جایگاه مختص به خود را در اختیار دارد، تشکیل شده و تمامی آیین‌های رسمی نیز آنجا اجرا می‌شود و جایگاه ویژه‌ای هم برای سرو «کاوا » وجود دارد.

این مکان ایدئال بخش‌بندی‌های مشخصی دارد؛ در سمت راست، رئیس اعظم و دستیارهای مخصوص او می‌نشینند، معاونان در جایگاه جلویی نشسته و وظیفه‌ی سخنرانی، خوشامدگویی به غریبه‌ها، تحویل گرفتن هدایا، مدیریت توزیع غذا و مسئولیت هماهنگی برنامه‌ها برای فعالیت‌های گروهی را عهده‌دارند.

درقسمت‌های عقبی ماتای‌هایی با رتبه‌ی پایین می‌نشینند و در قسمت‌های میانی و لابه‌لای پست‌ها افرادی کم‌اهمیت که جایی برای آنها در نظر گرفته نشده است، می‌نشینند.

این چارچوب عناوین از نسلی به نسل دیگر ادامه یافته، یک جایگاه مشخص در ساختار آرمانی بزرگ‌تر در کل جزیره، کل مجمع‌الجزایر و کل ساموآ را دربر می‌گیرد.

با برخی از این عناوین که ثمره‌ی موهبت عضو خانواده‌ی اصلی بودن است، ویژگی‌هایی نظیر حقِ داشتن خانه، حقِ داشتن عنوان تائوپو، عنوان پرنسس برای دختران نسبت به سایر دختران اقوام و داشتن حق وراثت و داشتن مانایا (حق وراثتی تصاحب عناوین ) برای برخی پسران وجود خواهد داشت.

به جز اینها، رؤسای کل دارای حق نظر ویژه‌اند و هرعضو از دو دسته ماتای‌ها، رؤسا و معاونین دارای حق تشریفاتی مسلم‌اند. یک معاون باید کاوای خود را به سبکی مشخص میل کند، با جملات و اسامی مشخص مناسب رتبه‌اش خوانده شود و به خاطر زحماتش از رئیس جایزه «تاپا» یا بوریا دریافت کند.

رؤسا نیز باید با لغات و اصطلاحات خاص خوانده شوند، در مراسم سرو «کاوا» باید با سبک متفاوت و محترمانه‌تری آن را میل کنند، توسط معاونانشان پذیرایی شوند و هر بار توسط معاونانشان مورد احترام و اسکورت قرار گیرند.

نام دهکده، نام رسمی مکان عمومی که مراسمات رسمی در آن برگزار می‌شود، نام محل گردهمایی‌های فونو، نام رؤسا و معاونین، نام‌های تائوپو و مانایا و آئوآلوما و آئوماگا، شامل عناوین تشریفاتی مشخص به نام فا آلوپگا، یا شناسه عناوین دهکده یا محله است. بازدیدکنندگان رسمی دهکده باید برای خواندن میزبانشان از فاآلوپگا استفاده کنند.

آئوماگا شرایط را برای یادگیری جوانان آماده می‌کند؛ به‌طوری‌که در آن جوانان یاد می‌گیرند که چگونه سخنرانی کنند، چگونه کاوا میل کنند و چگونه برنامه‌ها و فعالیت‌های گروهی را مدیریت کنند.

هنگامی که سن یک پسر به اندازه‌ای می‌رسد که بتواند وارد آئوماگا شود، رئیس قبیله یک هدیه از غذاها را با د رنظر گرفتن و اضافه نمودن سهمیه‌ی او به عنوان هدیه می‌فرستند یا او را در مکانی که در آن گردهمایی کرده‌اند، دعوت کرده یک گیاه کامل کاوا را به عنوان پیشکش به او هدیه می‌دهند.

ازین پس، این پسر عضو گروهی می‌شود که تقریباً تا همیشه با هم‌اند. گاهی به صورت جمعی از افراد مجرد در کارهای سنگین دهکده و همچنین فعالیت‌های مهم‌تر بین دهکده‌ها شرکت می‌کنند. هنگامی که کسی برای بازدید از دهکده می‌آید، شخصی از آئوماگا برای خوشامدگویی و یک تائوپو، برای اجرای مراسم رقص و خوانندگی به استقبال او می‌آیند.

سازمان‌دهی آئوآلوما در مقایسه با آئوماگا غیررسمی‌تر است. هنگامی که یک دختر دو یا سه سال از بلوغ را پشت سر می‌گذارد، بسته به شرایط دهکده، ماتای مربوط به او، یک سری غذا را به عنوان هدیه برای رئیس تائوپوی دهکده ارسال می‌کند تا نشان دهد تمایل دارد دختر را بدین‌وسیله به عضویت گروه اصلی درآورد.

آئوماگا مرکز گردهمایی فونوها بوده که متشکل از جوانانی است که به صورت پراکنده در خارج از شورا یا در خانه‌هایی متفاوت گرد هم می‌آیند و دنباله‌روی چارچوب‌های بزرگ‌ترها و قدیمی‌هایشان هستند. آئوآلوما نیز مرکز گردهمایی زنان خانه‌دار است و به ریاست تائوپو اداره می‌شود.

سازمان‌دهی آنها به اندازه‌ی آئوماگا نیست و بسیار سخت قادر به انجام کار گروهی هستند. گاهی ممکن است از دختران جوان برای دوختن کاهگل یا چیدن توت یا با احتمال کمتر از آن برای کاشت توت، کمک خواسته شود. اما وظیفه‌ی اصلی آنها فراهم‌آوری تشریفات دیدار همسران ماتای‌ها و زندگی عادیشان به عنوان زنان خانه‌دار است.

در بیشتر مناطق ساموآ، آئوآلوما کاملاً منحل شده، تنها گاهی ممکن است در آیین احوالپرسی از زبان یک غریبه شنیده و یاد آوری شود. اما اگر آئوماگا از بین برود، ممکن است زندگی میان دهکده‌ای در ساموآ به طور کل از اول برنامه‌ریزی شود؛ چرا که تمامی تشریفات و کارهای واقعی که مردان جوان و مردان بی‌عنوان انجام می‌دهند و تمام زندگی آنها در دهکده، بستگی به آئوماگا دارد.

اگرچه در فاآلوپاگا برای همسران ماتای‌ها عنوانی تعبیه نشده است، مشارکت آن‌ها قوی‌تر و با اهمیت‌تر از آنچه آئوآلوما انجام می‌دهد، است.

همسران مردان عنوان‌دار با بهره‌گیری از جایگاه شوهرشان، تکیه زدن بر صندلی و پست آنها و حتی نوشیدن کاوای آنها جلسات مختص به خودشان را برگزار می‌کنند. همسر بالاترین رئیس بیشترین احترام را دارد و همسر بالاترین معاون، مهم‌ترین سخنرانی‌ها را انجام می‌دهد. بدین شکل، زنان در زندگی گروهی دهکده، موقعیتشان را کاملاً وام‌دار شوهرانشان هستند.

هنگامی که مرد به عنوانی منصوب می‌شود، دیگر هرگز نمی‌تواند به آئوماگا بازگردد. ممکن است هنگامی که پیر شد یا کارایی‌اش را از دست داد، عنوانش از او سلب شده، به جای آن تنزیل درجه شود و با همکاران سابقش نشسته، کاوا بنوشد .اما همسر بیوه یا مطلقه یک ماتای باید به آئوآلوما بازگردد، با دختران جوان در بیرون از خانه بنشیند، غذا آماده کند، پیام‌های واصله را به اهالی برساند و تنها به عنوان پیش‌خدمت یا یک سرگرم‌کننده به (فونو) بازگردد.

فونوهای بانوان به دوگروه تقسیم می‌شوند: فونوهایی که در کارهای دسته‌جمعی پیشگام‌اند، برای خانه مهمان کاهگل می‌سازند و برای کف آن سنگ مرجان می‌آورند و برای جهیزیه تائوپو بوریای مرغوب می‌بافند و فونوهایی که به صورت تشریفاتی به بازدیدکنندگان سایر دهکده‌ها خوشامد می‌گویند. هریک ازگردهمایی‌ها با هدف خاص خود تشکیل می‌شود. مانند فاله لالاگا مراسم بافتی بافی، آیگافیافیاتامایتای (مراسم خانواده شاد بانوان ) و جشن بانوان.

زنان معمولاً فقط از نظر خانم‌هایی که از دهکده بازدید می‌کنند، از نظر اجتماعی به چشم می‌آیند؛ در حالی‌که تائوپو و گروهش توجه تمام مردان و زنانی را که تحت عنوان (هیئت بازدیدکننده) به جشن بازدید می‌آیند، به خود جلب می‌کنند. همسران رؤسای اصلی باید تائوپوی خود را با حداکثر احترامات و الفاظ آماده کرده، او را «بانوی من» خطاب کنند، او را در سفرها همراهی کرده و هنگام مکالمه با او از یک سری اسامی و الفاظ مشخص و درخور استفاده کنند.

ما قبلا اینجا در این مورد مطلبی را منتشر کرده ایم

برگرفته از کتاب بلوغ در ساموآ

انسان شناسی

کتاب بلوغ در ساموآ

118000تومان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *