شورای هنر در سینمای شوروی

شورای هنر

با نگاهی به نقش مدیر استودیو در صنعت سینمای شوروی، مشخص می‌شود که سلسله‌مراتب مدیریت در صنعت سینمای شوروی به میزان قابل‌توجهی از بالا به پائین بوده است.

بااین‌حال فیلم‌سازان از عدم استقلال استودیو از دیوانسالاری موجود در سینمای شوروی به‌هیچ‌وجه راضی نبودند. آن‌گونه که در فصل نخست کتاب بیان کردیم، همین نارضایتی سطح پایین هرم مدیریت که کارکنان عادی استودیوها آن‌ها را تشکیل می‌دادند باعث بروز اصلاحاتی ساختاری در بدنه‌ی سینمای شوروی و درنتیجه ایجاد شوراهای هنری در استودیوها شد.

شوراهای هنری که در سال‌های پایانی دهه‌ی 1930 مجدداً تأسیس شدند دارای سابقه‌ای در دهه‌ی پیشین آن نیز بودند. همان‌طور که می‌دانید در دهه‌ی 1920، شورای هنری در مزرابپوم فیلم صرفاً بخشی از هیئت مدیران سازمان بود که مسئولیت تصمیم سازی درباره‌ی مسائل هنری استودیو را به عهده داشت.

بااین‌حال در سال 1928 دولت شوروی طی فرمانی شوراهای هنری استودیو‌ها را ملزم کرد تا علاوه بر اعضای خود، نمایندگان سیاسی از شهروندان غیر شاغل در استودیو نیز در بین خود داشته باشند.

در ماه می سال 1928، مزرابپوم فیلم، شورای هنری جدیدی متشکل از نمایندگان کمیته‌ی مرکزی حزب، هسته‌های محلی حزب، دپارتمان تهییج و تبلیغات، شورای اکران یا گلووریپیرتکوم، گوس‌پلان یا کمیته‌ی برنامه‌ریزی دولتی و تشکل‌های صنفی مربوطه بود.

این نهاد مسئولیت تائید فیلم‌نامه‌های دریافتی از بخش فیلم‌نامه و نیز فیلم‌های در حال تولید و پس از تولید را بر عهده داشت.

بااین‌وجود هیئت رئیسان تصمیم سازی شورا نیز تشکیل شد که اعضای آن عبارت‌ بودند از: اعضای هیئت مدیران مزرابپوم فیلم، مویسی آلینیکوف، بوریس مالکین و گریگوری آروستانوف و همچنین دو نماینده از کارکنان مبتکر شامل یاکوف پروتازانوف و اُسیپ بریک.

قدرت واقعی شورای هنری در دست این افراد بود اما با شخصیت‌های سیاسی مشاوره نیز می‌کردند؛ بنابراین شوراهای هنری پیش از دهه‌ی 1930 نیز وجود داشت که نمایندگان هنری آن‌ها در اقلیت قرار داشتند.

بااین‌حال در اواسط دهه‌ی 1930 این شوراها به‌طور کامل از عرصه‌ی سینمای شوروی از بین رفتند.

دلیل این امر را می‌توان در اعمال نظارت‌های سیاسی سخت‌گیرانه‌ی دیگر نهادهای قدیمی یا تازه تأسیس در ساختار حکمرانی شوروی و صنعت سینمای آن جستجو کرد که باعث از بین رفتن علت وجودی شوراهای هنری شدند.

ما قبلا اینجا در این مورد مطلبی را منتشر کرده ایم

برگرفته از کتاب سینمای شوروی  (سیاست و اقناع در دوره‌ی استالین)