مرد ناامید و تولید رضایت

امید و رضایت

در اندیشه لیپمن چیزی وجود دارد، که نام «مرد ناامید» را بر آن نهاده است. « مرد ناامید» به شهروندی گفته می‌شود که باید نقش فعالی در مشارکت سیاسی داشته باشد اما نمی‌تواند زمانی برای این مشارکت پیدا کند و حتی از خود موضوع هم درکی ندارد و اصلا علاقه‌ای هم به آن ندارد.

در نتیجه، نظریه دموکراسی، چگونگی دستیابی افراد به «خواست عمومی» را که می‌توان آن را « افکار عمومی» نامید، در نظر نمی‌گیرد.

 افکار عمومی در حقیقت در فرایندی موسوم به «تولید رضایت» ایجاد می‌شود، سرنوشتی که مردم عادی باید با آن زندگی کنند. ایده تولید رضایت قرار بود در رژیم‌های دیکتاتوری وجود داشته باشد که در آن مردم هیچ انتخاب واقعی نداشته باشند اما لیپمن معتقد بود که این تولید رضایت در دموکراسی‌ها نیز وجود داشته است و تنها تحت لوای طراحواره‌های روانشناسی و با استفاده از قدرت ارتباطات، پیچیده‌تر شده است.

پاسخ لیپمن به این چالش یک پاسخ جسورانه غیر نخبه گرایانه ولی تکنوکراتیک بود. او پیشنهاد کرد که اختیار اعمال قدرت و تصمیم سازی به متخصصان وکارشناسان خبره‌ای که دارای مهارت لازم برای رسیدگی به امور هستند سپرده شود. او می‌خواست این ایده را جا بیندازد که یک نخبه روشنفکر از مدیریت علمی برای دستیابی به دموکراسی استفاده می‌کند.

لیپمن وجود یک متخصص داخل گود را به یک تازه کار بیرون گود ترجیح می‌دهد. راه حل او داشتن طبقه‌ای باهوش و متخصص در علوم اجتماعی برای حمایت از بخش‌های مختلف دولت و ارائه راهکار تخصصی برای سمت و سو دادن به تصمیمات بود.

با وجود اختلاف نظر شدید با راه حل‌های تکنوکراتیک لیپمن، این کتاب ادای احترامی به کار لیپمن است. دو کتاب «the phantom public» و «افکارعمومی» او همچنان به مشکل چگونگی دسترسی و تبادل اطلاعات میان شهروندان می‌پردازد و آن را لازمه تمرین انتخابات معنی دار در دموکراسی می‌داند.

چندین موضوع در کتاب لیپمن دیده می‌شود که کاملاً با هرگونه تحلیل معاصری از ظرفیت شهروندان برای مشارکت در دموکراسی‌های مدرن مطابقت دارد. پیچیدگی جهان و فناوری‌های جدید همچنان به تحلیل ظرفیت های شهروندان برای مشارکت در دموکراسی‌های مدرن می‌پردازند. پیچیدگی دنیای مدرن و فناوری‌های نوین ظرفیت‌های شناختی جامعه را می‌آزماید. حتی مراکز قدرت در پلتفرم‌ها از صدای به وجود آمده ناشی از خواست عمومی استفاده می‌کنند.

سرانجام، بحث «تولید رضایت عمومی» به واسطه استفاده استراتژیک از رسانه، به لحاظ اهمیت همچنان در مرکز گفتمان دموکراسی و اطلاعات باقی مانده است، همان طورکه در دهه 1920 و همزمان با انتشار کتاب لیپمن قرار داشت.

برگرفته از کتاب شبکه های اجتماعی و سیاست قدرت

ما قبلا اینجا در این مورد مطلبی را منتشر کرده ایم