ملت های اروپایی

تنها رابطه‌ای که ما امروز با ملّت‌های اصلی اروپا داریم، رابطه‌ای جنگی است؛ و تنها مقولۀ مهم در این بُرهه، چیزی نیست مگر پیروز شدن در جنگ، آن‌هم به‌نحوی اساسی و قطعی.

شاید در مخالفت با من گفته شود این اندرزها که برای تقبیح روح سوداگر صورت می‌گیرند، اساساً به هیچ وجه از ارادۀ برنده شدن حمایت نمی‌کنند، بلکه صرفاً محصولِ احساس ملّی قوی‌اند؛ امّا بهتر بود آرزو می‌کردید ساختار سیاسی آلمان، به اندازۀ حدود سال1800 تضعیف شود؛ زیرا در آن بُرهه، دقیقاً جهان‌بینی‌ای شکل گرفت که تحسین شما را برانگیخته بود.

آرمان‌های شما حقیقتاً بر تمایلات و برنامه‌های بیگانگان خوش‌نیتی منطبق است که به ما آلمان‌ها توصیه می‌کردند به پادشاهی خویش در آسمان‌ها بازگردیم، و زمین و آب‌ها را برای سایر ملّت‌ها باقی گذاریم.

دوستان عزیزم، پیش کشیدن چنین اعتراض‌هایی به‌کل خطاست.

به گمانم مطمئناً آن دوران بی‌دولتی در قرن گذشته برای آلمانی‌ها موهبت بود و در شرایطی که سایر ملّت‌ها، سطحی و سرسری می‌شدند، آلمان‌ها فرصتی یافتند تا بر عمق اندیشۀ خویش بیافزایند.

امّا بدون دولت چه چیز ممکن است پدید آید؟ فرهنگ ملّی قوی و ژرف، بدون دولت نمودی نخواهد داشت؛ زیرا چنین فرهنگی طعمۀ سایر دولت‌ها خواهد شد.

ملیّت‌های “کوچک” اروپا، گواهی کافی بر این موضوع‌اند که چه بر سرَ مردمان بی‌دولت یا آنها که دولت‌هایی ضعیف دارند، می‌آید.

دولت همچون زرهی‌ست که باید از کالبد لطیف و حسّاس ملّی محافظت کند؛ درست مانند پوستۀ سخت و زمختی که میوه‌ای رسیده را مراقبت می‌کند.

اندیشمندان دورۀ کلاسیک این موضوع را حتّی در زمانی‌که ما بدون دولت بودیم درک می‌کردند و هیچ کس درخشان‌تر از هومبولتِ در نیمۀ نگارین‌تر حیات، بدان نپرداخته است؛ کسی که از قضا در ایّام شباب، اثری پرشور برضدّ همۀ دولت‌ها نوشته بود. او در اثر خویش به افتخار اشتاین به سال 1813 چنین بیان می‌کند(نقل قول از مینکه، ص. 185):

آلمانی باید آزاد و قوی باشد، نَه صرفاً به این دلیل که می‌تواند بدین طریق، از خود در برابر این و آن همسایه، و یا کلاً در برابر هر دشمنی دفاع کند؛ بلکه از آن رو که تنها ملّت‌های قوی و مقتدر، حافظ روحی خواهند بود که همۀ فیضان‌های نیروبخش درونی می‌توانند از دلِ آن بشکفند.

آلمانی باید آزاد و قوی باشد تا وقتی در معرض آزمون قرار می‌گیرد، آنْ اعتماد به نفس لازم را برای امکانِ تعقیبِ توسعۀ ملیِ آرام و بدون مزاحمت، دارا باشد؛ و باشد که بدین‌طریق جایگاه تأثیرگذار و ماندگاری را در میان ملّت‌های اروپاییْ برای خود دست‌وپا کند.

ما قبلا اینجا در این مورد مطلبی را منتشر کرده ایم

برگرفته از کتاب سوداگران و قهرمانان